ژرف نگران در حدیث امام سجاد(ع)

Authors

عسکری سلیمانی

abstract

سئل عن علی بن الحسین علیه السلام عن التوحید فقال: ان الله عزّ و جلّ علم انه یکون فی آخر الزمان اقوام متعمِّقون فأنزل الله عزّ وجلّ (قل هو الله احد الله الصمد) و الآیات من سورة الحدید الی قوله (و هو علیم بذات الصدور) فمن رام وراء هنالک هلک.1از علی بن الحسین (امام سجاد)(ع) درباره توحید پرسیدند, پس فرمود: خدای عزّ و جلّ می دانست که در آخرالزمان گروه هایی متعمِّق خواهند بود, پس خدای عزّ و جلّ (قل هو الله احد الله الصمد) و آن آیات از سوره حدید تا قول خداوند (وهو علیم بذات الصدور) را فرو فرستاد. پس هرکس فراتر از آن را قصد کند, هلاک می شود.پژوهش این مقاله در مورد تعبیر (متعمقون) در این روایت است که آیا بار معنایی مثبت دارد یا منفی؟ به عبارت دیگر, آیا این روایت در صدد مدح متعمِّقون است یا ذم آنان؟ شاید در نگاه نخست, با توجه به معنای تحت اللفظی روایت و صرف نظر از اطلاعات بیرونی, به ذهن خواننده چنین خطور کند که اصلاً روایت در صدد ذم متعمّقون نیست, اگر نگوییم که در صدد مدح است, اما جناب حجة الاسلام والمسلمین رضا برنجکار در مقاله (حدیث (اقوام متعمقون) مدح یا مذمت) اصرار دارند بر این که این روایت در صدد ذم متعمقون است.2 از این رو, در مقام داوری بر آنند که رأی علامه مجلسی را در تفسیر این روایت که (متعمقون) را حمل بر ذم کرده است, بر صواب بدانند نه رأی صدرالمتألهین و فیض کاشانی را, که روایت را حمل بر مدح کرده اند. ایشان, که از این پس با تعبیر (مستدل) یاد خواهند شد, برای اثبات مدعای خود شواهدی از لغت, خانواده حدیث, یعنی بررسی روایاتی که در آن از واژه تعمق استفاده شده است, و قراین داخلی حدیث استفاده کرده است.به نظر می رسد در هیچ یک از سه جهت, مدّعای او پذیرفتنی نیست, از این رو, نشان داده خواهد شد که استدلال های او مفید مدّعای وی نیستند.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

ژرف نگران یا فرونگران در حدیث امام سجاد(ع)

full text

بررسی حدیث اصلاح‌طلبی امام حسین(ع)

This article attempts to study a hadith attributed to Imam Hussein in which he says, "I have only risen to seek reformation." It tries to find that whether the content of hadith suggests reformation of religion or that of nation. The author has concluded that this hadith is neither authentic in its chain of transmission nor acceptable in its content. If one ignores inauthenticity of chain of tr...

full text

پژوهشی پیرامون تاریخ حدیث امام هادی (ع)

full text

فرونگران در حدیث امام سجاد(ع)

در شماره پیشین مجله وزین نقدونظر به بررسی حدیث (اقوام متعمّقون) پرداختیم و براساس خانواده حدیث مذکور, یعنی احادیثی که واژه (تعمّق) و مشتقات آن را به کار برده اند, و نیز قرائن داخلی حدیث, اثبات کردیم که تعمّق در احادیث مفهومی منفی دارد و به معنای از حدّ گذشتن است. آن گاه ضمن تفسیر سوره توحید و بخشی از سوره حدید براساس احادیث معصومان(ع) , نشان دادیم که آرای افلاطون, ارسطو و فلوطین در باب خداشناسی مصا...

full text

شکوفایی حدیث در حیات امام علی بن الحسین

به عقیده شیعه، اهل بیت پیامبر و امامان معصوم )ع(- طبق حدیث ولایت و حدیث ثقلین و گفتار مکرر پیامبر و حدیث منزلت درباره علی بن ابی طالب)ع( جانشینان - بلافصل رسول خدا هستند که از دو موهبت علم الهی و عصمت برخوردارند و پس از رسول الله قول و فعل آنها حجت و متمم و مکمل قرآن کریم است؛ زیرا به ظاهر و باطن آن آگاه اند و علم خود را از جانب خداوند و رسول الله گرفته اند. پس از رحلت پیامبر اکرم)ص( طبق گفته ب...

full text

شکوفایی حدیث در حیات امام علی بن الحسین

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title:

فصلنامه علمی پژوهشی نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الاهیات)

جلد ۹، شماره شماره ۳۴-۳۳، صفحات ۴۷۴-۵۰۲

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com